KËTU KENI LIBRIN E TITULLUAR (VALËT E JETËS) ME POEZI DHE VJERRËSHA PËR FËMIJË. E ndarë në katër pjesë.Ky libër është përfunduar në vitin 2004 nga Autori: Halit Sopaj nga fshati Sallagrazhdë KK. Suharekë tani që nga 12 tetori i vitit 1993 me vendbanim në Holandë.
P J E S A E P A R Ë
P O E Z I
me motive nga atëdheu - Kosova
K O S O V Ë S
Oj Kosovë dhe ju shqipëtarë
ishim të robëruar mijra vjet më parë,
t"shtypur t"sakatosur nëpër shumë fortuna
por emrin shqipëtar se zhduku as dhuna.
Vuajetëm nëpër shekuj vajtëm nëpër vite
dhjetorin e 89 me gëzim e pritëm,
e formuam partinë e parë me emrin LDK-ë
i tham të gjithë Sërbisë,nuk jemi me të.
N"ballë të kësaj partie u vu Ibrahim Rugova
njeri më patriot nuk lind më Kosova,
i mobilizoj shqipëtarët i bashkoi si mik
i bindi që Serbinë e kemi armik.
U angazhuam të gjithë sa patëm mundësi
i tham Jugosllavisë, mundemi edhe pa ty,
vuajtëm gogja shumë tetë vite të plota
për atë çka punuam nuk ishin të kota.
Populli i vuajtur nga ato të këqia
në gjirin e saj u lind UÇK-ja,
Ibrahim Rugova edhe ushtria
e bindën botën se kush është Sërbia.
Zoti e bekoftë Amerikën dhe Anglinë
i bindën aleatët që ti bien Serbisë,
më 24 mars të vitit 99
bombat e para të NATOS mbi Kosovë ranë.
Sërbet e tërbuar nga ato luftime
hyrën nëpër fshatra dhe bënë masakrime,
Serbët e mllefosur nga miqët shqipëtarë
bënë aq shumë krime që kurrë nuk janë parë.
U vranë gjat kësaj lufte mbi 12 mijë
u përzun nga trojet edhe një milion,
erdh 12 qershori i vitit 99
forcat e NATOS u futën në Kosovë.
Ishte ditë e madhe ishta ditë gëzimi
populli nga malet zbriti si prej qielli,
iu vërsulën fshatrave dhe shtëpive t"veta
mirpo çka të shofën ishin djegur të tëra.
U këthyen të tjerët nga shtetët për rreth
pa ditur asnjë gjë për familje të vetë,
filloi ngadal jeta të normalizohej
dhe shumë parti tjera filluan të formohen.
Kaloi viti i parë,populli plotë vullnet
në varfëri të skajshme por në shtëpi të vetë,
filloi n"Kosovë jeta të organizohet
dhe menduam të gjithë se shpirti po çlirohet.
U mbajtë zgjedhjet e para të vitit 2000
të gjithë të gëzuar që erdhi kjo liri,
nuk shkoi shumë gjatë nga zgjrdhjet e para
mu në mes Prishtne u vra Xhemajl Mustafa.
Të gjithë u shokuam si kjo mund të ndodhë
aq shpejt e harruam luftën që ishte n"Kosovë,
e lutëm zotin të ndalët aty
mirpo dora e krimit shkoi në skajshmëri.
U vranë shumë burra të etshëm për liri
u vranë shumë komandantë që ishin në ushtri,
nuk di kësaj pune a do t"i dihët filli
e harruam luftën e kultivuam krimin.
Populli shumë i vuajtur n"varfëri skajshmërie
e ka kapluar frika s"guxon të dal prej shtëpie,
mirpo dhe n"shtëpia rrinjë me dyer mbyllur
nga friga e ndonjë krimineli për mos t"i mbytur.
O vllëzër shqipëtarë deri kur kështu jeta?
nga frika e armikut edhe nga vetëvetja,
ngrehuni gjithë në këmbë e bëhuni me një fjalë
thuani STOP krimit në Kosovën tonë!
Mos kqyrni funkcione mos kqyrni pozita
a po e shifni popullin e ka kaplue frika,
jepnia sigurinë pasi erdhi liria
t"i harrojnë vuajtjet që i patën nga Sërbia.
GJ U R M Ë V E
Gjatë gjithë historisë
mijëra vjet më parë,
e ruajtëm identitetin
dhe mbetëm shqipëtarë.
Ecëm drejt gjurmëve
të të madhit Skënderbe,
e ngulitëm në mendje
edhe ne duam atëdhe.
Shunë e shumë breza
pas Skënderbeut,
e dhan maksimumin
t"i dalin zot atëdheut.
Ja pra na erdhi
viti 1912
e shpalli Shqipëria
pavarësinë e vetë.
Kaluan shumë vite
vite të mundimit,
për pjesën tjetër
këndej kufirit.
Më në fund erdhi
edhe viti 1999,
në zemër të Ballkanit
edhe një shtet të dalë.
Ky shtet i ri
me emrin Kosovë,
lum ai i lumi
që di ta gëzojë.
Ruane këtë shtet
sikur sytë e ballit,
mos t"futet në të
kurrë më këmbë e sllavit.
A D E M J A SH A R I
Në fshatin Prekaz mu në mes Drenicës
lindi trashigimtari i Azem Galicës,
u lind Adem Jashari i biri i Shabanit
e lindi nënë Zahidja që ti dalë zot vatanit.
Pas vitit 90 Sërbia aq larg shkoi
na i hoqi institucionet dhe na okupoi,
në vitin 97 u bënë disa lëvizje
Ademi me vëllëzër u larguan prej shtëpie.
Kishin rrokur armët ishin dalë në mal
okupimin sërbë s"mundën ta durojnë,
ishin aq shumë trima nuk ishin të frikës
të parët Serbisë ia kthyen tytën.
Grupa e Ademit nisi duke u shtuar
komandant të UÇK-së e kishin emruar,
bërën shumë akcione Hamza dhe Ademi
policinë sërbe e kishte kapur tmerri.
Një ditë prej dite n"shtëpi kishin shkuar
forcat qetnike i kishin hetuar,
ishte pesë marsi i vitit 98
me forcat qetnike n"Prekaz janë zatetë.
Shkijet n"Prekaz të hynë s"guxonin
nga Ademi të dorzohej kërkonin,
familja Jashari të gjithë ishin betuar
asnjë i gjallë shkaut s"ka për t"ju dorzuar.
Pas pak minutash lufta ka filluar
shumë shkije të vdekur Ademi i la paluar,
u tmerruan bishat nga ato luftime
kërkuan më të shpejtë t"ju vijnë përforcime.
Arritën tanke edhe aeroplan
shtëpitë e Jasharajve filluan t"i bombardojnë,
nga ajo luftë nga ato nombardime
u vra Adem Jashari s"bashku me familje
.
Aty në shtëpi kishte gra dhe fëmijë
të gjithë e dhanë jetën që ne t"kemi liri,
po në atë luftë Ademi ishte i parë
shkoi në përjetësi dhe mbeti legjendar.
Lufta e Jasharajve zgjoi ndjenjat e botës
u qoftë përherë i lehtë dheu i Kosovës.
MASAKRA E BERISHËVE NË SUHAREKË
Ishte 24 marsi i vitit 99
Nato dha urdhër serbët ti sulmojnë,
unë n"atë moment isha në Holandë
doja në Kosovë dikuj t"i tregojë.
N"atë kohë ishte ora nëntëmbdhjetë e tridhjetë
mora telefonin thirra në Suharekë,
unë në telefon me motrën bisedova
Nato do të sulmon asaj i tregova.
Mirpo motra ime kështu më u përgjegjë
kuku or vëlla çka paska me na gjetë,
unë u mundova motrës ti jap shpresë
ajo mirë e dinte çka kishin për rreth.
Në ora 19 e 45 NATO nisi e sulmoi
forcat serboqetnike shumë i egersoi,
mirpo ishte mbrëmje s"lëvizën nga vendi
e pritën mengjsin qëta shfryejnë mllefin.
Filluan akcionin popullin për ta sulmuar
kush mundi nga Suhareka atë ditë janë larguar,
forcat qetnike mirë kishin menduar
cilat shtëpia për ti kontrolluar.
Diku 200 metra nga stacioni i policisë
aty ishte shtëpia e Faik Berishës,
prej shtëpisë së Faikut e tjerave në atë rreth
ishte futur policia e i kishte bërë përshesh.
Nëpër ato shtëpi kishte njerzë tej mase
aty ishte Nexhati shoku im i klasës,
kishin mbet të ngujuar 52 Berish
parat ua morën zguxonin për t"lëviz.
Mëngjesi i 26 marsit të vitit 99
ishte ditë e kobshme për njerzit n"atë anë,
policët vazhdonin rrugës së Reshtanit
duke i vrarë të gjithë që ishin aty pari.
Mëshkujt i nxirrnin jasht dhe i pushkatonin
gra, fëmijë dhe pleq së bashku i tubonin,
të gjithë të tubuar i futën në restoran
i sulmuan me bomba dhe flakën ua dhanë.
U zhduken n"atë masaker familje të tëra
në mesin e tyre mbijetuan tri veta,
gruaja e Sedatit shpëtoi me gjith djal
grauja e Nexhatit e vetmja e gjallë.
Asaj iu vra burri edhe katër (4) fëmijë
aty ishte prezent duke i parë me sy,
këtë krim të pa parë e bëri shkau gjelati
në mesin e të vrarëve ishte edhe Nexhati.
Vetëm atë ditë u vranë mbi 100 vetë
shkau mundohej që krimin ta fshehë,
disa prej kufomave i dërgoi në Sërbi
mendonte katili që kush mos ta dijë.
Këto që janë të shkruara janë të vërteta
vetëm ne komunën e Suharekës janë vrarë afër 700 veta,
mundohët UNMIKU që t"na bëjë magji
t"i pajtoj shqipëtarët shpejt me ata shki.
Por për këtë gjë është herët të mendojnë
se ende presim kufomat t"na i dërgojnë,
këtë krim e ndihmuan dhe serbët lokal
amanet të gjithëve besë mos t"ju nxaë.
U K Ë B Y T Y Ç I T
Në fashtin Semetisht të komunës së Therandës
u lind Ukë Bytyçi heroi i Kosovës,
atë djal të mirë që e fali zoti
luftoi për atëdhe se ndali as topi.
I angazhuar në plitikë dhe duke luftuar
nga qetnikët serbë ai kurrë nuk u frikësua,
ishte deputet i kuvendit të Kosovës
nuk iu tremb syri gjithmonë krah Rugovës.
Gjithmonë në LDK-ë nuk iu tremb as syri
për punët që i bënte e burgosi shka katili,
u liru nga burgu në LDK-ë prap shkoi
për ideal dhe atëdhe ai gjothmonë punoi.
Erdhi viti 1998 në Kosovë lufta filloi
i mori armët në dorë në UÇK-ë shkoi,
ishte komandant edhe trim mbi trima
nëpër shumë akcione i shpejt si vetima.
I shpëtoi luftës u gëzua që erdh liria
e hoqi uniformën shkoi prap te LDK-ja,
në vitin 2000 zgjedhjet kur u bënë
për kryetar komune votën atij ia dhanë.
E udhëhoqi komunën dy vite të plota
në vitin 2002 prap iu besue vota,
më 27 tetor populli shumë u gëzua
së bashku me Ukën dolën për t" festuar.
Të gjithë të gëzuar mbërriten në Leshan
aty për një qast kolona u ndal,
kishin dalë do burra e kishin ndalur kolonën
për fitorën e tij e shprehën revoltën.
Uka zbret nga makina dhe shkon te turma
don të mirrej vesh ai me ata burra,
mirpo ata burra hiq pa u hamend
shtijnë me revole dhe e vrasin n"vend.
Së bashku me Ukën iu vranë edhe dy shokë
Bajrami dhe Bftiu të fshatit Nishor,
të gjithë të pikëlluar u kthyen në shtëpi
kishte lind dyshimi, a është kjo liri?
Të vritët ai trim sikur ishte Uka
i harruam krimet që i bëri lufta,
O vllëzër shqipëtarë kqyrni, mblidhni mendë
krimi në Kosovë kurrë mos të ketë vend !
Mos shiqoni grupe mos shiqoni parti
të gjithë jemi shqipëtarë e nuk jemi shkij,
T"ua zgjatim dorën e t"ua urojmë fitorën
të gjithë të bashkuar ta ndërtojmë Kosovën.
VALUTAT KOSOVARE
Ishte dinari i Jugosllavisë
na erdhi DM-a e Gjermanisë,
edhe DM-a na doli nga dora
na erdhi euro nga Europa.
Kosova jonë tani shtet i ri
a do ta ketë valutën e tij,
jo se dyshojmë a do të ketë valutë
vetëm dëshirojmë në Eurpoë m"u futë.
Valuta është simbol i shtetësisë
a do të jetë Dardani i Dardanisë,
por si do qoftë një valutë po
më e mira është ajo që pupulli e do.
LIDHJA E PRIZRENIT
Vilajetet shqipëtare kishin biseduar
s"durohët robëria duhët pë t"u bashkuar,
këtë punë të madhe e mori Abdyli në dorë
për bashkim kombëtar caktoi muajin qershor.
Vendi i bashkimit u zgjodh Prizreni
bartës në këtë projekt ishte edhe Ymeri,
po në qershorin e vitit 1878
u bashkuan shqipëtarët të lidhur besa besë.
Kuvendi i Prizrenit zgjoi ndjenjat kombëtare
nuk durojmë coptimin e tokave shqipëtare,
Forcat otomane lidhja i egërsoi
u zhvilluan shumë luftëra atë e shpartalloi.
Turqit e tërbuar s"na lanë për t"u bashkuar
n"përkrahje të Europës ne na kanë coptuar,
Pas 34 vite të lidhjës së Prizrenit
u shpall pavarësia në një pjesë të atdheut.
Pesë pjesët e kombit mbetën prap të ndara
nën sllav dhe nën grek me krime të pa para,
edhe pas këtyre ngjarjeve mbetëm të coptuar
mbi 12 decenje ende të robëruar.
Plotë121 vite,vite të mundimit
për të pestën pjesë të atij bashkimi,
shqipëtarët e Kosovës gjithmonë në stuhi
kërkojnë qershor tjetër për t"hyrë n"histori.
Erdhi 12 qershori i vitit 1999
u çlirua Kosova tani përgjithëmonë,
dy pjesët e kombit tani të çliruara
katër pjesët e tjera ende të robëruara.
Edhe sa decenje
duhët për të kaluar,
në pritje të qershorit tjetër
kombi për t"u bashkuar.
DIASPORA SHQIPËTARE
Erdhën ditë të vështira
të vitëve 90- ta
u larguan shqipëtarët
nga trojet e veta.
Shumë e shumë shqipëtarë
nga Kosova janë lraguar,
jo vetëm nga frika
por për t"egzistuar.
Ia mësyenë perëndimit
shumë shteteve të botës,
punuan sa mundën
t"i ndihmojnë Kosovës.
E ndihmuan Kosovën
t"mos e kapë varfëria,
sepse të okpuar
ishim nga Sërbia.
Dërguan shumë para
e ndihmuan shtetin,
dhe i thanë Serbisë
këtu nuk e ke vendin.
Shpesh të organizuar
n"shumë shtete të botës,
sensibilizuan opinionin
në qendrat e vëndosjës.
Duke protestuar
Bon,Hagë e London,
Pariz,Osllo,Gjenevë
e deri në Vashington.
Ndjenjat perëndimore
nisën të ndryshojnë,
vauajtjet e shqipëtarëve
filluan t"i kuptojnë.
U kuptuan vuajtjet
u kuptua tmerri,
qofshin të pavdekshëm
Klintoni dhe Bleri.
Këta dy burrshtetas
kurrë s"kem për t"i harruar,
sepse nga Sërbia
ne na kanë çliruar.
KATRAHURAT SHQIPËTARE
Kaluan, kaluan po si shqipëtarët kaluan
nëpër shumë vuajtje e krime dhe shumë u përsekutaun
i vrisnin,fëmijët në djepa i therrnin dhe kurrë s'u ndaluan
shkatrruan familje të tëra nga 700 fshatra shqipëtare i përzuanë.
Të gjitha këto krime u munduan por kurrë nuk i harruan
historinë e krimeve ndaj shqipëtarëve gjithnjë e vazhduan
kaloi lufta e parë dhe e dytë ballkanike menduan që shpëtuan,
erdhi lufta e parë dhe e dytë botërore prap u sulmuan
kaluan edhe këto luftra identitetin shqipëtar e ruan
gjetë gjithë kohës së paqës përsëri i viktimizuan
në vitin 98-99 të njejtën histori barbarët sërb e vazhduan
vranë djemë,gra,burra,pleqë,fëmijë dhe femrat i përdhunuan
dogjën qytete dhe fshatra të tëra çdo gjë e shkrumuan
në vitin 1999 bota për herë të parë shqipëtarët i kuptuan
u vunë në anën e UÇK-së e të popullit dhe i ndihmuan
pas gjitha këtyre katrahurave edhe ata sot u çliruam
shqipëtarët si dukët gjitha këto shpejt i harruan
dashurinë në mes njëri tjetrit ende nuk e kultivuan
hasmërinë mes vedi ende nuk e menjanuan
edhe pas çlirimit shumë patriot u likuiduan
STOP me krime vëllavrasëse se armiqët kështu e duan
Zoti është i madh dhe të gjitha këto a do t"na i paguan.
M Ë S U E S I
Mësuesi është një ëngjull
e do perëndia
sepse ai tërë ditën
e kalon të fëmija.
Si ta merrë ditarin
dhe të futët n"klasë,
gjithnjë i vetëdishëm
kë po e lë pasë.
Jemi dëshmitarë
pas vitëve t"90-ta,
në Kosovën tonë
si është zhvillua jeta.
Ai punoi ca vite
në mënyrë humane,
shumë pak populli
për të pati gajle.
I vetmi institucion
që u ngrit në këmbë,
duke i thënë Serbisë
e kemi shtetin tonë.
S"ja pranuan programin
i larguan prej shkolle,
shtëpitë private
i bënë msonjëtore.
E kryen misionin
mbetën patriot,
të vetmit në atë kohë
atëdheut i dolën zot.
Mësuesi është mësues
emër tjetër s"ka,
ne sikur shoqëri
çka bëmë për ta?
Nuk iu shpërblye nderi
nuk iu shpërblye puna,
as pas katër viteve
që përfundoi lufta.
Ishin të uritur
të uritur janë,
zoti i bekoftë
punën që po e bëjnë !
I N T E R N E T I
Ne, sa u çliruam
nga lufta e kiameti,
përnjëherë n"Kosovë
hyri interneti.
Shtetët në zhvillim
këtë mjet moti e kishin,
e ne në Kosovë
për të fare s"dinim.
Ishim shumë të varfër
ne nga informimi,
sepse këtë mjat
s"na lejoi katili.
Tani në Kosovë
na erdhi liria,
gadi çdo familje
ka internet n"shtëpia.
Sot me internet
i u afruam kohës,
komunikojmë me te
n"katër anët e botës.
V A R F Ë R I A
Në mileniumin e ri
po ndodhin befasira,
populli në Kosovë
po vuan nga uria.
Ka shumë njerëz të varfër
që vuajnë nga s"kamëria,
jetojnë nëpër tenda
ende pa shtëpia.
A ka gjë më vështirë
të shihësh fëmijë rrugës,
duke u përpjekur
për kafshatë të bukës.
Duke shitë cigare
duke bërë punë të rënd,
nëpër tregje tona
kudo i takojmë.
A ka gjë më tmerr
për jetën e tij,
n"vend që t"jetë në shkollë
e të merr dituri.
Mirpo varfëria
këto punë i bënë,
duhët lënë të gjitha
rininë se shijon.
Ai mbetët pa shkollë
dhe pa edukatë,
tërë jetën e tij
të punoj argat.
KALAVESHI I RRUSHIT
kalaveshi i rrushit
me shumë kokërra t"mira,
të bukura e të hijshme
i krijoi natyra.
Kalaveshin e rrushit
duhët shiquar shpesh,
nëse ndonjë kokërr
mos është prishur n"mes.
Kokërrat e prishura
të hiqën sa ma parë,
mos t"i lë të tjerat
me vete ti marrë.
Duke i ndejtur gadi
i ruhët struktura,
atë grumbull të mirë
mos ta ndajë fortuna.
T R A D I T A
A ka gjë më mirë
se të jeshë shqipëtar,
duke i parë të tjerët
ne jemi të parë.
Ne jemi të parë
jo me zhvillim,
por me tradita
dhe me rrespektim.
E rrespektojmë prindin
ashtu edhe mikun,
e rrespektojmë vëllaun
ashtu edhe fqiun.
Shtetët në zhvillim
këtë nuk e kanë,
quditëm prej tyre
fare si mundon.
Të kesh para
mos ta duash askënd,
për hesapin tim
kjo aspak s"ja vlenë.
P J E S A E D Y T Ë
P O E Z I
me tema të larmishme
U S A 11 SHTATORI 2001
Më 11 shtator të vitit 2001
në SHBA ndodhi një tragjedi,
këso tragjedie nuk njef historia
që ndodhi atë ditë ke njerëzia.
Kindapuan terroristët disa aeroplan
ishin të mbushur përplot me udhëtarë,
ishte koha rreth orës nëntë
dy aeroplanë mbi dy kullat ranë.
Në Njujork u rrëzuan dy kullat binjake
ishin të larta mbi njëqind kate,
kullat ishin të tregëtisë botërore
të dyat u shembën u rrafshuan për toke.
Aty u mbytën mbi tremijë vetë
terroristët kindapuan aeroplanin e tretë,
nuk kaloi gjatë rreth orës dhjetë
mbi Pentagon ra edhe ai vetë.
Aty u mbytën një numër i madh
si dhe udhëtarët që ishin në aeroplan,
terroristët tjerë hiq pa u frikësu
në aeroplanin a katërt mbrenda ishin strehu.
E kindapuan atë në një lartësi
cakun e përplasjës askush nuk e di,
ekuipazhi i aeroplanit shumë vigjilent
me terroristët nisën pët t"u përleshë.
Mbeti aeroplani një qast pa u drejtua
afër një pyelli edhe ai u rrëzua,
ky aeroplan ishte përplotë udhëtarë
të gjithë u mbytën dhe asnjë i gjallë.
11 shtatorin s"mundemi për ta harruar
me Amerikanët jemi solidarizuar,
zoti e bekoftë popullin Amerikan
që terrorizmit vend s"do për ti lënë.
Këtë duhët ta bëjnë edhe shtetet tjera
kurrë terrorizmit mos ti vie era.
INDUSTRIA KOSOVARE
N"Kosovë para lufte
u ngritën shumë pompa,
aq ishin të shpeshta
gadi në çdo skuta.
Tani pra pas lufte
nuk ndejtëm pasiva,
nëpër çdo shtëpi
lulzoi industria.
Kësi lloj industrie
çdo kush n"ara e bashtina,
i qelën do gropa
i bërën pishina.
S"pari i nxunë arat
me pompa benzine,
tani me pishina
s"ke ku del per tyre.
Është një industri
që jep shumë prodhim,
për shtetin e Kosovës
pa snjë fitim.
Jeta e qytetarit
tani është lehtësuar,
shpenzimet e tyre
shumë u janë zvogluar.
Të gjitha i kanë afër
s"ken pse të ladrojnë,
me këtë i tregojnë botës
oh sa mirë jetojnë.
VESHJET E PAZAKONTA
Femrat në këtë botë
aq shumë kanë ndryshuar,
me veshje të pa zakonta
gadi janë tranuar.
Si të nxehët koha
ngjyra s"ka më hiq,
krejt me uniforma
gjysmë lakuriq.
Barkun e shpalosur
fustanin miniq,
spër veq një harrën
flokët si iriq.
Ashtu ecin rrugës
mëshkujt i shiqonin,
i ngacmonin të tjerët
dhe shpesh i ndalonin.
Fare nuk turprohen
por me krenari,
kokën ngritur lartë
cigare duke pirë.
S"isha shumë e bukur
me veshje normale,
ecja mes njerëzve
askush nuk më ndalte.
U këtheva në shtëpi
nga askush s"u ndalova,
shkova unë të shoqja
të gjitha ia tregova.
I tregova shoqës
askush s"më shiqoi,
do veshi uniformën
dhe dua ta provoj.
Si dola në rrugë
të gjithë duke m"shiquar,
më dilnin para mbrapa
edhe duke m"gacmuar.
Disa më ndalonin
disa më shikonin,
në çdo kënd të rrugës
të mjerët m"fishkëllonin.
Disa më bëjnë termine
kur për t"u takuar,
të nesërmen në këtë vend
të gjithëve u kam treguar.
Unë ditën e nesërme
dola prap në rrugë,
me veshje normale
në atë turmë jam futë.
Mbërrita unë të vendi
qunat i shiqoj,
kalova pranë tyre
askush s"më shikoi.
Çuditëm me vehtën
si kjo mund të ndodhë,
gjysëm lakuriqe
mëshkujt shumë të dojnë.
Kështu të dalësh në rrugë
gjysëm lakuriq,
turp të deklarohësh
se mëshkujt janë flliqë.
Nuk janë prishur mëshkujt
por ne po i ngacmojmë,
uniformat tona
përkosisht i dojnë.
PUSHIMI I MËRGIMTARIT
Njerëzit në mërgim
i ka kapluar gëzimi,
tani vjen korriku
u afrua pushimi.
Njëmbdhjetë muaj në pritje
duke biseduar,
ani në pushim
ku don për të shkuar ?
Mirpo mërgimtari
shumë lehtë e cakton,
s"do shkoj askund tjetër
përpos në Kosovë.
Të shkoj në vende tjera
për mue s"ka lezet,
mallin për Kosovën
askush nuk ma hiek.
Dua t"shkoj n"Kosovë
në vendlindjën time,
për t"i parë të afërmit
oh sa përmallime.
Rri një muaj n"Kosovë
dhe kthehëm përseri,
njëmbdhjetë muajt e ardhshëm
i kaloj disi.
H O L A N D Ë S
Me tokë është e vogël
por me popull shumë,
në truallin e saj
jetojnë 16 milion.
Ky shtet i vogël
në veri të Europës,
për demokraci
ia kalon tërë botës.
Nuk i urrejnë njerëzit
qoftë çfardo kombi,
nuk i urrejnë fetë
të asnjë religjioni.
Të gjithë të barabartë
në punë dhe në shkollë,
me raca të ndryshme
askend s"e pengojnë.
Për ta njeriu është njeri
nga do që ke ardhë,
t"i jep të gjitha të drejtat
ec e mos u ndal.
Është një shtet i pasur
me bujqësi e blegtori,
me lulët e saja
të gjithë ia kanë lakmi.
FËMIJËT E MËRGIMTARËVE
Babën edhe nënën
i kam nga Kosova,
më lindën në Holandë
gjatë atje nuk shkova.
Sa isha i vogël
ende pa hy në shkollë,
babai dhe nëna
vetëm shqip m"kanë folë.
Hyra n"klasë të parë
nuk dija Holandisht,
unë me mësuesin tim
u merrsha vesh me gisht.
Në shkollë Holandisht
me shokë dhë fëmijë,
n"shtëpi vetëm shqip
me prindërit e mi.
Ishin pak të vështira
disa ditë në shkollë,
nga pak holandisht
fillova për të folë.
Nuk shkoi as një vit
unë eca përpara,
e mësova holandishtën
aspak s"mbeta prapa.
Kjo ishte meritë
e prindërve te mi,
krahas, të dy gjuhët
unë sot i di.
I morën prindërit letrat
së pari shkova n"Kosovë,
janë habitur të gjithë
shqip sa mirë po fol
Çuditëm me disa
janë t"lindur n"Kosovë,
tani janë n"Holandë
shqip nuk dijnë për të folë.
Kur u vjen pushimi
ata shkojnë n"atëdhe,
me askend një fjalë
s"mundën për t"u shpreh.
E kanë harruar shqipën
vetëm holandisht,
gjithnjë afër prindërve
s"mundën pa përkthyes.
Ky është një gabim
i prindërve të vet,
që fëmiu i tyre
shqipën nuk e flet.
Prindërit do të pendohën
mirpo do t"jet vonë,
shqipën nuk e dijnë
kurrë s"ju vijnë n"Kosovë.
Keni kujdes motra
edhe ju vllazëri,
mësonja fëmijve shqipën
se nuk është ligshti !
Ai që e flet
edhe gjuhën e vet,
malli për atdhe
gjithmonë e tërhjek.
DROGA NË KOSOVË
Më herët n"Kosovë
shumë pak kem dëgjuar,
vetëm nëpër lajme
kur na kanë treguar.
U kap një person
me drogë në dorë,
vendi i destinacionit
ishte në Europë.
Kosova shfrytzohej
si një vend tranzit,
droga prej turqie
të shkoi n"Europë më frik.
Rruga e destinimit
tani është shkurtuar,
numëri i përdoruesve
në Kosovë është shtuar.
Formonim urrejtje
për shtetët në zhvillim,
e përdorin drogën
si duhan kur pinë.
Deri para vitit 90
në Kosovën tonë,
droga te shqipëtarët
shumë pak është përdorë.
Okupimi sërb
që ishte n"Kosovë,
përdorimin e drogës
na e futi në sprovë.
Rinia shqipëtare
n"atë kohë ish mashtruar,
gjënë më të dëmshme
filloi pë ta konsumuar.
T"i ngitësh dy gishta
atëherë për demokraci,
policia sërbe
menjëherë n"burg t"ka shti.
Përdoruesit e drogës
fort s"i ka penguar,
rininë shqipëtare
vetëm për ta shkatrruar.
Tani pas luftës
së vitit 1999,
struktura e popullsisë
ndryshoi n"katër anë.
U vërsul tërë bota
neve për t"na ndihmuar,
përdorimin i drogës
vetëm sa është shtuar.
Droga është e dëmshme
ta shkatrron shëndetin,
është ajo e vetmja
që ta lenë bosh gjepin.
Pa marrë parasysh
si futët n"Kosovë,
e këshilloj rininë
kurrë mos ta prdorë.
Pse ta shkatrrosh jetën
me parat e tua?
të futët në gjak
për t"mos u shërua.
Ka gjëra më të mira
ku vehtën e gjeni.
n"shkollë ose në punë
më t"lumtur do të jeni.
R A K I A
Është një lëng i pa shishëm
kur e provon së pari,
është shumë i mundimshëm
të djegë n"fyt si zjarri.
Për çdo ditë ngapak
raki duke pirë,
të futët në gjak
dhe s"të bën mirë.
Duke shtuar dozën
mendja fluturon,
i hargjon tërë parat
fare si heton.
S"dirigjon më koka
por vetëm rakia,
flet veq fjalë të kota
s"di kë ke të shtëpia.
Me parat tua
vehtën e dëmton,
krejt i ke hargjuar
familjën e shkatrron.
A ka gjë më vështirë
së të sundoj rakia,
t"mos dij çka është mirë
t"largohët shoqëria.
Mbetësh i vetmuar
familja s"të do,
gjitha i ke shkatrruar
askush s"të rrespekton.
Tërhiquni nga rakia
deri sa s"është vonë,
kthehuni nga familja
jeta n"të lulëzon.
TOKA- DIELLI- HËNA
Toka është e rrumbullakët
sillët rreth boshtit të vetë,
dukët se edhe dielli
ai është duke ecë.
Dielli ngroh aq fortë
dhe qendron në vend,
duke u sjellur toka
ai zhdukët dhe del.
Kurë të lind dielli
i jep gjallëri tokës,
kur të përendon
i jep dritë hënës.
Hëna nuk ndriqon
por e merr nga dielli,
kur të bëhët terr
ndriqon si kandili.
Këto janë tri planete
që i formoi natyra,
shkenca që i zbuloi
quhët astronomia.
Ka planete tjera
që s"po i përmendi,
këto i shofim me sy
dhe në njërën shkelim.
Me sy shifët Dielli
ashtu edhe Hëna,
e treta është Toka
që ne e quajm bota.
B I L B I L I
Bora e parë
kish filluar për të ra,
e pashë një bilbil
rrinte duke qarë.
Pse po qan
o bilbil i shkretë,
se ka rënë borë
pa ushqim kam mbetë.
Kur të vjen pranvera
ti del në sheti,
dhe nëpr livadhe
gjen ushqim përsëri.
Bilbili i shkretë
tërë dimrin me shpresë,
kur erdhi pranvera
filloi për të qeshë.
Ai doli bga tenda
dhe shkoi në lendinë,
ushqimin e ëndërruar
donte ta përbinë.
Mirpo pa pritmas
edhe në pa besi,
një skyfter nga qielli
i ra përmbi.
E kapi me këthetra
dhe e mori pas,
Bilbili i shkretë
filloi të bërtas.
O more skyfter, bërtiti
ti ku po më qonë ?
a e di se nën tendë
disa zogj i kam.
Mirpo ai katili
se muar parasysh,
e mbyti të shkretin
sikur mos të ish.
Mbetën zogjët jetima
vetë ata pa prind,
nën mëshirën e zotit
për ta kush s"po ninë.
P A R A J A
Paraja është një gjë
që e do gjithkush,
nëse e ke në dorë
duhët shumë ta ruash.
Për ta fituar paranë
shkon një kohë e gjatë,
por për ta hargjuar
mjafton një sahat.
Paraja e fituar
me punë dhe me djersë,
edhe n"qoftë e vogël
shumë më shumë ka vlerë.
Për ta fituar paranë
ka disa mënyra,
nga puna dhe djersa
ajo është më e mira.
D A LL E N D Y SH J A
Erdhi vjeshta u ftohë moti
Dallendyshja u kujtua,
e mërzitur për Kosovën
në këtë t"ftohtë s"mundëm për t"rrnuar.
E muar rrugën e shtegëtimit
mijra kilometra duke kaluar,
për ti gjetë vendët e nxehta
atje jetën për t"vazhduar.
Por sa mbërriti në atë vend
Dallendyshja shumë u gëzua,
për një herë ndërtoi folenë
qeli zogjët për t"u shtuar.
Ata zogjë po sa u rritën
dhe filluan për t"fluturuar,
u prish koha u ftohë moti
fatin e nënës duhet vazhduar.
S T I N Ë T
Stinët e vitit
në Kosovën tonë,
njëra prej tjetrës
normalisht dallojnë.
Dihët pranvera
me lule manushaqe,
dihët edhe vera
me grunaja dhe bashqe.
Dihët kur ësht vjeshta
gjethët kur të bijnë,
dihët edhe dimri
kur e zbardh qatinë.
Mirpo në Holandë
e njejta gjë nuk ndodh,
se njëra prej tjetrës
shumë pak dallojnë.
N"Kosovë ka përpjetza
ashtu edhe tatpjeta,
jo si në Holandë
krejt e rrafshët si petulla.
Atje është Kosova
atje është dhe mali,
nuk jemi të qetë
sa fortë na merr malli.
P R A N V E R A
Pranvera e bukur
që na erdh n"Kosovë,
nga stina e dimrit
ajo shumë ndryshon.
Shkuan ditët me borë
edhe shumë të ftohta,
filloi të nxehët koha
lirshëm dalim për jashta.
Prej petkut të bardhë
filloi të del gjelbërimi,
lulët e qershisë
ishin kthyer nga dielli.
Kodrat dhe lendinat
të mbushura me barë,
kudo shifën bujqit
duke punuar në arë.
Bariu lshon delët
t"kullosin n"lendina,
dëgjohën zëra qengjash
duke lshuar blegërima.
Nëpër degë të pemëve
dëgjohën cicirima,
ja dhe nga shtegtimi
u këthye Dallendyshja.
Këtë natyrë të bukur
e solli pranvera,
e harruam dimrin
tani na vjen vera.
V E R A
Vera në Kosovë
është një stinë nxehtë,
kudo nëpër ara
gruri veq është pjekë.
Janë ditët e nxehta
gadi të përvlojnë,
tyfa tufa delët
nën hije mrizojnë.
Njerzit e molisur
nën hije po rrijnë,
zhurmat e Xhinkallave
ua prishin qetësinë.
Disa rrijnë nën hije
disa shkojnë te lumi,
foshnjët nëpër djepa
më lehtë i merr gjumi.
Gratë qesin flija
burrat bisedojnë,
fëmijët futën në ujë
trupin e freskojnë.
Mirpo kjo nxehtësi
bujkun se pengon,
nuk ka kohë të rrijë
ai duhët punon.
Vetëm kur është nxehtë
ai duhët t"jetë n"arë,
duhët korrur grurin
për ta futë n"hambar.
Duhët kosit barin
edhe duhët terë,
pastaj mbaron stogun
ushqim për kopenë.
V J E SH T A
Vjeshta është një stinë
që ndryshon nga vera,
fillojnë t"zverdhën gjethët
sikur herave tjera.
Koha nis t"freskohët
nuk është aq shumë nxehtë,
kudo nëpër ara
misri veq është pjekë.
Në vjeshtë vilën pemët
edhe prehët misri,
në vreshta piqët rrushi
shpezët po lëvizin.
Ato shpezë shtegtare
që erdhën n"pranverë,
lanë folet e tyre
ku zogjët i kishin qelë.
Në ara ku ish misri
bujku nis lavronë,
në tokë e futë grurin
dhe e kultivon.
Kudo nër male
njerëzit duke pre dru,
po afrohët dimri
dojnë për ti rezervu.
Kur të vje dimri
veq duhët pushuar,
sepse gjitha gjërat
i kemi rezervuar.
D I M R I
Dimri në Kosovë
ka aq shumë hijëshi,
bora më të bardhë
mbulon çdo qati.
Mbulon çdo kopsht
mbulon çdo rrugë,
mbulon çdo kodër
e mbulon çdo fushë.
Kur dola për jashta
më kapi sevdaja,
duke i parë fëmijët
që rrëshqisnin me saja.
Disa tubojnë borën
marojnë Dordolec,
por në vend të hundës
ia vendosin një spec.
Disa më të vegjël
nisën të mërdhinjë,
ikin sa me vrap
dhe futën në kuzhinë.
Ngrohën ca minuta
prap dalin n"oborr,
me shokët e tyre
lojrat t"i vazhdojnë.
Q E R SH I A
Na erdhi pranvera
na solli hijëshitë,
të mbuluara me të bardha,
të parat jan qershitë.
Pema më e parë
lulët që i ka qelur,
është kjo qershia
n"kopsht që e kam mbjellur.
Kaluan ca ditë
një erë ia lshoi,
i ranë lulët në tokë
pamjën ia ndryshoi.
Duke u nxehë koha
duke iu rritur gjethi,
mu në zemër të lulës
filloi t"i dalë fryti.
Kaluan do javë
shumë iu ndryshue forma,
në maje të sajë
i pashë disa sorra.
Iu afroav qershisë
fillova t"i tremb,
i pashë desa kokërra
ishin skuqur në gjemb.
Hypa në qershi
mu në maje t"sajë,
i mora dy kokërra
fillova t"i hajë.
I ngrëna ato kokërra
dhe u binda n"vend,
kjo qenka qershia
më e para pemë.
G R U R I
Gruri është një bimë
që mbillët në tokë,
është aq shumë i vlefshëm
sa s"ka jetë kjo botë.
Ai mbillët në vjeshtë
në tokën që lavron,
acarit të dimrit
shumë i përballon.
Kur të nxehët koha
shumë gjethin e degzon,
dhe në muajin qershor
ai frytin e formon.
Fryti i grurit
ai quët kallinj,
i ka formue kokërrat
t"bukura si florinj.
Ka fundi qershorit
ai fillon te zverdhët,
e ka ndrushuar qehrën
dhe tani ai piqët.
Në fillim t"korrikut
është edhe më ngrohtë,
i fusim kombanjat
fillojm për ta korrë.
Ato pak kokërra
n"dhe që i kemi shti,
na u bënë të tjerat
me qindra mijë.
I morëm ato kokërra
dhe i quam n"mulli,
e siguruam bukën
oh, sa mrekulli.
Ta përmendësh grurin
duhët t"ngritësh n"këmbë,
nuk ka industri
atë që e prodhon.
Ate e prodhojmë
veq në tokë dhe në arë,
e falenderojmë Zotin
na e solli këtë farë.
Kush nuk e punon
pra arën e vetë,
ai për bukë goje
gjithmonë ka për t"hjekë.
BUJKU DHE QYTETARI
Bujku i fshatit
është punëtor si bleta,
tërë ditën e lume
punon n"ara të veta.
E kultivon grurin
e kultivon misrin,
i kultivon perimet
ashtu edhe mishin.
Dikush në qytet
thot unë jam zotri,
për bujkun në ara
hiq s"është duke ma ndi.
Të gjithë ata njerëz
n"qytet që jetonë,
pa prodhime t"bujkut
nuk mund t"ekzistojnë.
Mirpo ai i cili
bujkun se nderon,
ta vënë gishtin n"kokë
dhe mirë të mendon.
Mos ta fyejmë të gjorin
por ta rrespektojmë,
se nga djersa e tij
ne të gjithë jetojmë.
B L E T A
Ishte ditë vere
dola në livadh,
aty pashë do lule
u krusa një ta marrë.
E këputa një lule
e mora në dorë,
në mesin e lulës
e pashë një punëtor.
Ai s"ishte njeri
por ishte një bletë,
e merrte nektarin
me këmbën e vetë.
Unë e shiqoja,
ajo e kryente punën
i zverdhi këmbët e saja
dhe e vazhdoi rrugën.
Me këtë lloj ushqimi
mjaltin e formon,
e fut nëpër hoje
dhe e rezervon.
Kur të vje dimri
nuk del as te dera,
sepse nëpër hoje
ka mjaft rezerva.
Kësaj blete punëtore
gjithë ia kanë lakmi,
insekt shumë i vogël
por me aq mjeshtri.
D A SH U R I A
Njeriu është më i miri
ai që dashuron,
iu vërbofshin sytë
ai që tradhëton.
Kënaqësi është ta dinë
çka është dashuria,
t"i duash njerëzit
që i ke të shtëpia.
Burri ta don gruan
gruaja ta don burrin,
dhe me dashuri
do ta ndërtojnë murin.
E ndërtojnë murin
dhe e bëjnë kala,
për fëmijët që i lindin
gëzim ma të madhë nuk ka.
Fëmijët që rritën
po në atë ahtëpi,
do dijnë të dashurojnë
dhe jo kurrë tradhëti.
DJEMËT TRADHËTOJNË
Lumi ai i lumi
nderin që e ka,
shkon ku të shkon
s"mundët kush me sha.
Njeriu me moral
edhe me etikë,
çdo punë që e bënë
do ta bëjë pa frikë.
Do ta merrë atë
të cilën e don,
do ta ruaj nderin
dhe kurrë se tradhëton.
Ja si po ndodh
me rininë tonë,
edhe pse tradhëtojnë
fare nuk mendojnë.
Jam në perëndim
edhe jam me letra,
shkova në Kosovë
një vajzë e gjeta.
E mashtron të gjorën
edhe e fejonë,
nuk kalon shumë kohë
ate e marton.
Ia rregullon vizën
e sjell n"perendim,
duke mos e ditur
se është veq mashtrim.
Kaluan ca ditë
kaluan ca javë,
iu drejtua të gjorës
shko ti ka ke ardhë.
Vajzat e tradhëtuara
turp të kthehën n"Kosovë,
mbesin ato te gjorat
rrugëve në Europë.
Keni kujdes vajza
o, vajza shqipëtare,
mos bini viktima
të këtyre tradhëtarëve.
P L E Q Ë R I A
U linda u rrita
dhe u bëra burrë,
gjithnjë duke thënë
se s"do plakëm kurrë.
Kjo është gjë e mirë
ashtu duhët mendosh,
i jep vehtës kurajo
më shumë të punosh.
Mirpo dal nga dal
më kaloi rinia,
mu afruan ditët
dhe më erdh pleqëria.
S"mundëm më t"punoj
se nuk kam fuqi,
më ka lshuar takati
vetëm n"shtëpi rri.
Unë me të rinjët
pak sa jam hidhërue,
më dukët shumë pak
janë duke m"rrespektue.
Dola pak në oborr
nisa për t"menduar,
kur kam qenë i ri
a mos kam gabuar.
M"u kujtue rinia
vetëm ecja përpara,
për njerëzit e moshuar
nuk më hante palla.
Duke i menduar këto fjalë
duke i analizuar,
e kuptova mirë
kështu e kam merituar.
U bëjë apel të rinjëve
këtë gjë ta mendojnë,
t"jen gjithnjë pran pleqëve
dhe ti rrespektojnë.
Nëse rrespektoni
ju ate e gjeni,
kur ju do të plakëni
vetë ju kurrë s"do t"jeni.
SH I U
Ishte ditë e nxehtë
me temperaturë të lartë,
ishin vyshkur lulët
dukëshin se po qajnë.
Ishte qarë toka
nga t"nxehtit dhe thatësira,
bari ishte tharë
s"kishte për të ngrënë bagëtia.
Mirpo pas një qasti
kishte dalë një re,
pas pak u zhduk dielli
ishte futur në të.
Por në atë moment
mu duk u bë natë,
pas disa minutash
disa pika ranë.
Filloi të bjerë shi
na u freskue toka,
u mbushën me ujë
të gjitha ato gropa.
Të qarat u bashkuan
lulët i qelën sytë,
bari u gjelbërua
më nuk kemi frikë.
Këtë mrekulli
e solli natyra,
e lëshoi shiun
i gëzoi shumë fytyra.
Bujku u gëzua
shkoi n"arën e tij,
duke i parë perimet
tha kish rënë flori.
Kishte rënë flori
kishte rënë dukat,
përtriu shumë jetëra
tani rrijm rehat.
L E J L E K U
Lejleku është një shpend
me këmbët e gjata,
filloi të nxehët koha
u këthye nge mërgata.
Me këmbët e gjata
kur binte n"livadh,
me flatra të hapura
sikur aeroplan.
Në Kosovën tonë
është një shpend i rrallë,
shumë u gëzuan fëmijët
ate kur e panë.
Ata erdhën pak
shiqonin përpjetë,
këqyrnin aty afër
mos ka ndonjë plep.
Mu në maj të plepit
e ndërtoi folenë,
pastaj bëri vezët
dhe e shtoi kopenë.
U shtuan gogja shumë
dhe shum shpejt u rritën,
filloi të ftohët moti
nga Kosova ikën.
Edhe pse shkuan
at vijnë përsëri,
në Kosovën tonë
pranvera kur të mbërri.
P J E S A E T R E T Ë
P O E Z I
nga jeta e autorit
VALËT E JETËS
Ishte njëzetetetë prilli
i vitit nëntëdhjet e tre,
plotë pas trembëdhjetë vite
një djal na ka le.
U gëzuam pa masë
filluam të fluturojmë,
më emrin Egzon
atë ta pagëzojmë.
Ne fortë u gëzuam
e pritëm pa masë,
mirpo pas një muaji
e quam në spital.
S"pari në Prishtinë
pastaj në Beograd,
na preferuan mjekët
që të dalim jasht.
Ishte dymbëdhjetë tatori
i vitit nëtëdhjet e tri,
ne e vazhduam rrugën
pë në Maqedoni.
Shkuam deri në Shkup
hypem në aeroplan,
vazhduam fluturimin
drejtë për Amsterdam.
Hyrëm në Holandë
hiq pa vështërsi,
na pritën Holandezët
si mikun në shtëpi.
Kaluan gjashtë muaj
gjendja iu vështërsua,
n"spital të Rotterdamit
na udhëzuan për ta qua.
Mbrenda katër viteve
shpesh u operue,
intelegjencën që kishte
s"mundi me ia shue.
Dinte aq shumë vjerrsha
sa s"mund ta marrësh me mendë
recitonte aq bukur
hiq pa u hamendë.
Ishte pesmbëdhjetë prilli
i vitit nëntëdhjet e shtatë,
Egzonin smundja
prap e ka kapë.
E quam në spital të Mastritit
ate për shërim,
por në ora trembëdhjetë e tridhjetë
ai shkoi në amshim.
E këthyem në Kosovë
n"vendlindjen e tij,
n"fashtin Sallagrazhdë
të pushoj shpirti i ri.
Shkoj si mos t ishte
dhe na la në vetmijë,
e falenderojmë Zotin
që patëm asi fëmijë.
Kaluan tri vite
ne ishim të vetmuar,
dhe në vitin dymijë
përsëri u gëzuam.
E kemi një vajzë
të bukur si ari,
e falenderojmë Zotin
ate që e fali.
Tani jeta e jonë
përsëri u përtëri,
dhe kshtu ishte
e vërteta histori.
MALLI PËR ATDHE
Isha duke fjetur
në dhomën time,
aty pashë një andërr
më zgjoj përmallime.
Ishte këngë gjeli
që më zgjoj nga gjumi,
ndjenjat për Kosovën
n"atë vend mi lëkundi.
U ngrita nga shtrati
dola në dritare,
pashë që s"jam n"Kosovë
lotët më rrodhën në faqe.
Më nuk mun të flija
dola në balkon,
e poqa një kafe
pak të më qetson.
Kafën nuk e piva
më kaploj mërzia,
e mora një qantë n dorë
dola nga shtëpia.
U nisa për qytet
ëndërrën ta harroj,
sepse ishte ditë tregu
ndoshta dikë e takoj.
Kishte aq shumë njerëz
sikurse ditë tregi,
asnjë fjalë shqipe
nuk ma rroku veshi.
Dola pakë t"qetsohëm
por m"u shtue mërzia,
nuk njoha askend
u ktheva nga shtëpia.
U ktheva në shtëpi
gjithnjë në kujtim,
e vështirë qenka jeta
këtu në mërgim.
Vitët po kalojnë
jam ende këtu,
malli për atdhe
gjithnjë duke u shtu.
SHATI IM
Unë jam nga fshati
i quajtur Sallagrazhdë,
tani më të rejën
ai thirrët Lumbardh.
Është një vend i bukur
në rrëzë të malit,
në mesin e tij
kalon lumi i fshatit.
Ky fshat i bukur
afër lugut të Thanës,
ia shton hijëshinë
komunës së Therandës.
Unë jam larg tij
tani në mërgim,
të bukurat e fshatit
i mbaj në kujtim.
ZOGU I AUTORIT
Ishte ditë pranvere
unë erdha nga puna,
hyra në oborr
dhe n"teracë u ula.
I shiqoja pemët
që kishin lulëzuar,
gruaja ma solli bukën
te sofra jam afruar.
Unë sa fillova
bukë për të ngrënë,
arriti një zog
dhe më ra pranë.
Zogu shiqonte rrotull
një kafshat e muar,
i zgjëroi flatrat
fluturoi mbi mur.
Këtë punë e bëri
disa herë me mall,
e hante kafshatën
dhe vinte vërdall.
Ai zog i bukur
deri sa u ngi,
nuk dinte për të folur
dhe m"shiqonte në sy.
Donte të më uroj
mirpo s"dinte t"flas,
bëri ciu-ciu-ciu
krahët duke i përplas.
Këtë çka ua thash
kjo nuk është mahi,
të nesërmen ai zog
erdhi përsëri.
Mirpo n"atë moment
sofra s"ish aty,
zogu rri pran meje
dhe m"shiqonte në sy.
E mora ca bukë
dhe në dorë e mbajta,
erdhi e mori zogu
fluturoi me flatura.
Qka ndodhi dy ditë
s"dodhi më aty,
se u prish koha
filloi të bjerë shi.
Unë për atë zog
nuk di ku ka shkuar,
ndoshta n"vende tjera
njerëzit për ti provuar.
N Ë N Ë S
Më linde më rrite
dhe më bëre burrë,
ti shkove në amshim
nuk të harroj kurrë.
Kur jam i merzitur
edhe me hidhërime,
përmendi emrin -Nënë
dhe më jep lehtësime.
Nuk ka fjalë më të ëmbël
emrin-Nënë kur e them,
kështu e ka mërgimi
n"varrimin tëndë s"kam qenë.
Nuk kalojnë as orët
nuk kalojnë as ditët,
nëpër kokën time
emri Nënë t"mos përseritët.
Edhe pse i rritur
prind u bëra vet,
mungesa e nënës
gjithmonë më ka mbetë.
K U J T I M I
Isha në Kosovë
dola në sheti,
vizitova fushat
kur isha i ri.
Nëpër ato fusha
shumë kohë kam kaluar,
së bashku me shoqëri
delët duke i lëshuar.
Tani unë kur dola
fushat t"i krkojë,
më kapi trishtimi
fillova të qajë.
Ishin mbushur me barë
gjithë ato kullota,
nuk pash asnjë dele
nëpër ato boka.
Të rinjët rrijnë rrugëve
tërë ditën lodrojnë,
atë knaqësi të hershme
s"dojnë ta kultivojnë.
Të rinjët ankohën
thonë nuk kemi punë,
i kanë lënë fshatrat
n"qytet janë vërsulë.
Ata deklarohën
n"qytet lehtë të jetojnë,
sepse mirë po dihët
s"do kush të punojë.
I fyejn pushtetarët
veq kërkojnë prej tij,
që t"ua sjellin EURON
t"gatshëm në tepsijë.
M Ë R G I M I
Send nuk paska më vështirë
se n"dhe të huaj të jetosh,
ta lëshë vendin ku ke lindë
e n"dhe t"huaj jetë t"krijosh.
Kushtët janë më të mira
për të ngrënë dhe për të pirë,
mallin për atëdhe ku u linda
askush nga mendja s"mund t"ma dlirë.
Rri tërë kohën me shoqëri
duke bërë llafe e biseduar,
si t"përmendet fjalë e parë
në Kosovë kur don për t"shkuar.
M"tërhjekë vendi edhe toka
ku rininë e kam kaluar,
s"ka ma të bukur se Kosova
në dhe timin për t"jetuar.
P J E S A E K A T Ë R T
vjerrsha për fëmijë
A B E T A R Ë S
Alfabeti i shqipës
i ka 36 shkronja,
aq s"i ka askush
oh, sa shumë i dona.
Ky është një libër
me shkronja të arta,
ate e pagëzuan
me emrin ABETARJA.
Abetare, Abetare
të shfetova faqe për faqe,
së pari A-në e takova
dhe në ZH e përfundova.
Unë këto shkronja
kur i mësova,
e mora lapsin
nisa e shkrova.
K L A S A E P A R Ë
U bëra shtatë vjeq
tani di t"lexoj
mamit iu drejtova
n"shkollë dua të shkoj.
Mami më mori për dore
dhe më qoi në shkollë,
në klasën e parë
ajo më regjistroi.
Erdhi një shtatori
unë hyra në klasë,
së bashku me një shok
u ula në bankën e parë.
Për këtë ditë të parë
unë shumë jam gëzuar
rrugën e diturisë
sa e kam filluar.
SH K O LL A J O N Ë
Shkolla jonë e bukur
me dritare të mëdhaja,
në komunën tonë
ajo është e para.
Ajo është e para
më sport dhe mësim,
me klasët e pastërta
kopshtin plotë gjelbërim.
Me sallën e sportit
dhe me kabinet,
ka shumë kompjuterë
ne mësojmë internet.
Mësuesit janë pedantë
dhe shumë na mësojnë,
ne jemi të rregullt
në mësim kurrë s"mungojmë.
SH O K U I M
Unë e kam nj shok
që aq shumëe dua,
në matematikë
shumë më ka ndihmuar.
Unë matematikën
hiq nuk e kam ditë,
ai duke më ndihmuar
ma futi në shpirtë.
I di katër veprimet
të mbledhë,zbrit,shumëzoj e pjestoj
i zgjidhi ekuacionet
s"mundë kush t"ma kaloj.
Sot për matematikë
jam i pari në klasë,
të gjithë shokt e mi
i kam lënë mbas.
F Ë M I J Ë T E F SH A T I T
Fëmijët e fshatit
kanë një diciplinë,
u ndihmojnë prindërve
atje kot nuk rrijnë.
Dikush ruan delët
dikush qon bukë n"arë,
të tjerët lëshojnë lopët
për të kullotur barë.
Gjithë të angazhuar
n"shtëpi dhe n"bujqësi,
janë të rrespektuar
shumë ua kem lakmi.
M O LL A
Është një pemë e hieshme
me fruta topa topa,
kur i ngrënë të shishme
ato quhën molla.
Me ngjyra të ndryeshme
një emër e kanë,
janë shumë të shëndetshme
ato kur i ngrënë.
Lëngjët e mollës
dhëmbët t"i pastrojnë,
mikrrobat e gojës
ato i shkatrrojnë.
FRESKIA E UJIT
Ishte ditë gushti
dielli aq shumë përcëlloi,
dola në oborr
pishina më ngacmoi.
Pishinën e mbusha
unë me ujë pusi,
nga nxehtësia e madhe
filloi t"i dalë fluski.
U futa n të
dhe shumë u freskova,
në mbrëmje atë ujë
në kopsht e shfrytëzova.
E zbrasa pishinën
ujin dam se qova,
i ujita perimet
ato i freskova.
V I T I I R I
Na erdh dimri
plotë me borë,
viti i ri
po afron.
Ne fëmijët
shumë jemi gëzuar,
ftojmë shoqërinë
për ta festuar.
E shtrojmë sofrën
plot me gjëra,
lloj - lloj pijsh
dhe ëmblsira.
Shpejt mesnata
po afron,
ora dymbëdhjetë
po cingërron.
U ngritëm në këmbë
ngrehëm dolli,
ua urojmë
vitin e ri.
Dolëm për jashta
gjithë duke qeshur,
xixillonjat
për t"i ndezur.
Për një moment
u zdrit qielli,
lloj - lloj ngjyrash
si ylberi.
Gjithë të gëzuar
u këthyem n"shtëpi,
ky na qenka
viti i ri.
B O R A
Po bie borë
fjolla, fjolla,
fëmijët me gëzim
vijnë nga shkolla.
Gjithë të kapur
dorë për dore,
duke luajtur
me topa bore.
Hyrën n"shtëpi
i lanë çantat,
të gjithë n dorë
i muarën sajat.
Shkuan në kodër
me saja në dorë,
për të rrëshqitur
mbi atë borë.
N Ë N Ë S
Unë e dua nënën
e cila më lindi,
u bëra për shkollë
dhe kurrë s"më bërtiti.
Bukur më ushqeu
edhe më pastroi,
ma mësoi alfabetin
dhe më edukoi.
Kur fillova n"shkollë
s"kisha vështërsi,
dija për të shkruar
formoja fjali.
Dija aq shumë vjerrsha
për t"i recituar,
të gjitha këto gjëra
nëna m"i ka mësuar.
P A S T Ë R T I A
U ngrita nga gjumi
dhe në banjo shkova,
lava duar e faqe
dhëmbët i pastrova.
Unë i kreha flokët
vesha rroba të pastërta,
mbatha këpucët e lyera
dhe dola për jashta.
Të gjitha vetë i bëjë
nënën se mundoj,
ajo m"i dha këshillat
kështu më edukoj.
Kush mbanë pastërti
ai e ruan shëndetin,
mikrrobat e kqija
i largonë prej vedi.
L U L Ë T
Lulët janë të bukura
dhe japin hijëshi,
ato kanë aromë
dhe sjellin freski.
Lulët plotë me ngjyra
që janë n"kopshtin tim,
më e bukura prej tyre
është ai trandafil.
Unë mamit tim
tetë marsin ia urojë,
me një lule të bukur
që shumë do ta gëzojë.
L U M I
Rrezët e ngrohëta të diellit
kudo bënin përvëlim,
unë shkova në lum
për të gjetur freskim.
Rrjedhte ngadal uji
që buron nga kroni,
ishte shumë i pastër
i kthjellët si loti.
Afrova do gurë
një pus e marova,
u futa në të
aq shumë u freskova.
Ndejta unë te lumi
deri sa ra hija,
u afrue nata
dhe vajta nga shtëpia.
T O P I
Topi i rrumbullakët
oh, sa shumë e adhuroj,
unë kur jam i lirë
dal me të në lojë.
Sa dola n"livadh
me shokë jam takuar,
i ndërtuam portat
filluam për të luar.
Ia nisëm lojës
shpejt duke vrapuar,
u afrua një përson
duke na shiquar.
Ai përson që vështronte
ishte trajner futbolli,
i pëlqeva në lojë
n"ekipë të vetë më mori.
Q E N GJ I
Unë e kam një qengj
ai quhët laran,
mirpo në kokë brirët
ende s"i kanë dalë.
Sa shumë un e dua
tërë ditën m"ndjek pas,
është ende i vogël
ende s"është bërë dash.
Mirpo dal nga dal
ai filloi për t"u rritë,
i dolën brirët në kokë
me maje, sikur thikë.
U rritë gogja shumë
dhe shumë u lazdrua,
gadi për çdo ditë
duke më sulmuar.
Unë ia dredha brirët
ia qova rreth veshi,
u bë shumë i bukur
sa shumë iu rritë leshi.
Bëri ca ndryshime
ai nuk është më qengj,
po i prinë kopesë
me emrin Ogiç.
GJ E L I
Isha duke fjetur
unë në një dhomë,
dgjova një këngë
nga gjumi më zgjon.
Ishte kënga e gjelit
që vinte nga plehu,
kikiriku bëri
ai na ngazlleu.
Ky zgjohët shumë hert
këngës ia fillon,
që është zdritur qielli
të gjithëve iu lajmron.
Si ta dëgjojmë gjelin
e dijmë se dita ka aguar,
zgjohëmi bëhëmi gadi
në punë për të shkuar.
L E P U R I
Lepuri është i vogël
i ka katër këmbë,
me veshët e gjatë
përngjan në gomar.
Unë shkova në kopsht
lakra për të këputë,
aty pash një lepur
n"brendi ishte futë.
E kafshonte lakrën
vëzhgonte me sy,
i kishte ngritur veshët
pritëte kush do vijë.
S"bashku me mue ishte
edhe qen zagari,
u vërsul mbi te
dhe dashti ta kapi.
Iku sa me vrap
duke bërë dredhina,
shpëtoi nga zagari
iku në kodrina.
M A C A
Mace, mace
pis, pis,pis,
rri nën sofr
mos lëviz !
Ule bishtin
mos e ngrit,
gjërat n"sofër
për t"i ndytë.
Maca bishtin
poshtë e zbriti,
hyri nën sofr
nuk lëvizi.
Një copë bukë
asaj ia dhash,
mori bukën
doli jasht.
Hëngri bukën
dhe u ngop,
ra për t"fejtur
mbi kolltuk.
Q E N I
Unë e kam një qen
emrin e ka trum,
është aq i bukur
dhe e dua shumë.
Ditën e mbaj lidhur
atë nën hambar,
natën duke e zgjidhur
e lë për rojtar.
Është rojtar i mirë
i shtëpisë së tij,
nuk e lë askend
mbrenda që të hyjë.
Shumë e ruan oborrin
mundëm t"u bëjë be,
aty ku të ngrënë
duhët për të lehë.
E L E F A N T I
Është një kafshë e madhe
që peshon shumë rëndë,
me veshët e mdhenjë
hundën si surlan.
Është aq i rëndë
peshon mbi n ton,
ndihët dridhja e tokës
ai kur të vrapon.
Me gojën e madhe
barin s"mundë e këput,
e pengon nofka
për t"i afruar buzët.
Është një kafshë e zgjuar
me të shumë punojnë,
nëpër lojrat e cirkut
gjithëkund e takojmë.
SHKRONJAT E ALFABETIT
A B C Ç D DH E Ë F
G GJ H I J K L LL M
N NJ O P Q R RR S SH
T TH U V X XH Y Z ZH
36 Shkronja
gjuha shqipe i ka,
mirpo në dy grupe
këto i kanë nda.
1) A E Ë I O U Y
shkronjat nën numërin një (1)
më lehtë i shqiptojmë,
dhe në gramatikë
zanore iu thojnë.
2) B C Ç D DH F G
GJ H J K L LL M
N NJ P Q R RR S
SH T TH V X XH Z ZH.
Janë këto bashkëtingëllore
në rendin e dytë,
që kur t"shqiptojmë
na mbeten në fyt.
Alfabeti i shqipës
është pak i gjërë,
me nga dy shenja
e formojnë një ton.
DH GJ LL NJ RR SH TH XH ZH
Këto nëntë shkronja
që janë të shkruara,
me nga një tjetër
të bashkuara.
Të bashkuara
formojnë një ton,
alfabeti i ynë
më mirë tingëllon.
KOMPJUTERI
Kompjuterin shumë e due
bukur fort në te jam mësue,
e kam lidh me internet
për gjdo ditë nga një marifet.
Në te lexoj edhe punoj
me tërë botën komunikoj,
ma ka sjellë familjen ngat
shpesh me ta po kam kontakt.
Malli për familje bukur u shue
ditë për ditë duke bisedue,
po më shofin dhe po i shiqoj
më lehtë gyrbetin po e kaloj.
Halit Sopaj
'